Halka Arzın Maliyeti

Halka açılmanın şirketlere maliyetinin başlıca unsurları şu şekilde özetlenebilir:

1. Aracı Kuruluşlara Ödenen Ücretler

Halka arz sürecinde, ihraççı şirket halka arz tutarına ve verilen aracılık hizmetinin türüne bağlı olarak, toplam halka arz tutarının bir oranı kadar komisyon öder. Bu ücretler, halka arza liderlik yapan aracı kurum ile varsa diğer konsorsiyum üyeleri arasında yapılan aracılık sözleşmesine dayanarak belirlenir. İhraççı, payları halka arz eden aracı kurumlara belirli bir komisyon oranı öder.

2. Sermaye Piyasası Kurulu’na Ödenen Ücretler

Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK) ödenen ücretler, kayda alınan ve satışa sunulacak payların ihraç değerinin binde ikisi (%0,2) tutarında bir kayıt ücreti olarak belirlenir. Ancak, payların ilk halka arzında, payların ilk halka arz fiyatı ile nominal değeri arasındaki fark üzerinden binde bir (%0,01) oranında bir ücret uygulanır. Satışı yapılmayacak payların nominal değeri üzerinden de binde iki (%0,02) oranında bir Kurul ücreti alınır. Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP) kapsamında işlem görecek sermaye piyasası araçları için ise kayda alma ücreti onbinde bir (%0,01) oranındadır.

3. Borsa İstanbul’a Ödenen Ücretler

Borsa İstanbul’a, şirket sermayesinin nominal değerinin binde biri (%0,1) kadar bir kota alma ücreti ödenir. GİP’te işlem görecek şirketler, GİP Listesi'ne kabul edildiklerinde %0,01 oranında bir ücret öderler. Bu şirketler, sonraki yıllarda ise GİP Listesi'nde bulunan payların nominal tutarı üzerinden yıllık %0,0025 oranında bir ücret öderler. GİP şirketleri, 2013 yılına kadar bu Borsa ücretlerinden muaf tutulmuştur.

4. Merkezi Kayıt Kuruluşu’na Ödenen Ücretler

Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’ne (MKK) ödenen üyelik giriş aidatı, halka arz edilen şirketin sermayesinin binde biri (%0,1) oranında olup, bu ücretin 2.000 TL'den az, 50.000 TL'den fazla olmaması gerekmektedir. GİP’te işlem görecek şirketler için MKK ücretleri düşürülmüş olup, üyelik için sermayenin %0,01’i (onbinde 1) oranında ve kayden yapılan pay ihraçları için ise nominal tutarın %0,005’i (yüzbinde 5) oranında ücret alınacaktır.

5. Diğer Maliyet Unsurları

Halka arzın gerçekleştirilmesi sırasında, bağımsız denetim firmalarına ödenen ücretler, yurtiçinde ve yurtdışında tanıtım ve reklam harcamaları gibi diğer maliyet unsurları da söz konusu olur. Ayrıca, GİP’te işlem görecek şirketler, piyasa danışmanlarıyla yapılan anlaşmalar çerçevesinde piyasa danışmanlık hizmeti için belirlenen ücretleri de ödemekle yükümlüdür.

Bu maliyet unsurları, halka açılma sürecinde şirketlerin karşılaşacağı finansal yüklerin bir parçasıdır ve her bir unsur, halka arzın kapsamına ve piyasa koşullarına göre farklılık gösterebilir.